Ken jij de Van Dyke baard al? Over de hele wereld is deze term bekend, maar om wat voor baard gaat het hier eigenlijk? Hoe onderhoud je een Van Dyke baard en hoe kun je deze trimmen? In dit artikel lees je waar de Van Dyke baard vandaan komt en hoe je deze tot in de puntjes kunt verzorgen.
Wie was Van Dyke eigenlijk?
Antoon van Dyck was een kunstschilder in de 17e eeuw met een schitterende carrière. Na zijn beginjaren in Antwerpen werd hij naar het Engelse hof gehaald door Koning Karel I. Hier schilderde hij een groot aantal portretten van de Engelse adel. De mannen droegen in die tijd een puntige snor met een sikje. Vanwege het grote aantal portretten dat Antoon schilderde werd die baardstijl naar hem vernoemd, zij het verbasterd in het Engels: Van Dyke of Van Dycke.
Het aantal opdrachten dat Van Dyck kreeg aan het hof was zo groot dat hij meestal alleen het gezicht voor zijn rekening nam. Een leerling vulde dan de rest in. Dat ging niet altijd goed. Er is een portret van Karel I bewaard gebleven in wapenuitrusting waarop hij twee rechter pantserhandschoenen droeg. Het deerde Antoon blijkbaar weinig, want hij werd in de adelstand verheven. De baardstijl die zijn naam zou blijven dragen, bleef nog lang populair. Een deel van de Engelse adel hield vast aan de Van Dyke terwijl de mode anders voorschreef. Deze oude baardstijl is door de eeuwen heen met tussenpozen weer ingevoerd.
Wat is een van Dyke baard?
De Van Dyke is een puntige baard, oftewel een sikje met daarbij een puntige snor, die losstaat van de baard. De rest van het gezicht is glad geschoren. Er zijn diverse soorten Van Dyke baarden bekend. Behalve de voorbeelden op de schilderijen van Van Dyck is de meest klassieke vorm waarschijnlijk te zien zoals die gedragen wordt door Johnny Depp als Jack Sparrow. De bekende filmster droeg ook in privé vaak een Van Dyke baard. Een Van Dyke baard is zeker niet de meest makkelijke baard om te onderhouden. Omdat de rest van het gezicht goed geschoren dient te worden, moet de drager dubbel zo veel werk doen: scheren en trimmen van de baard.
Over baardharen
Hoewel we het maar zelden beseffen, heeft de mens drie verschillende soorten beharing. Over het gehele lichaam zijn er donshaartjes te vinden, die nauwelijks zichtbaar zijn. Het hoofdhaar begint eveneens meteen na de geboorte te groeien. Bij mannen is het zeker niet gegarandeerd dat dit het gehele leven een volle haardos blijft. In de pubertijd (voor mannen tussen de 12 en 18) verschijnt de derde soort lichaamshaar. De baard begint bij jongens meestal met wat dons op de bovenlip. De baardgroei vindt plaats onder invloed van het hormoon testosteron. De gezichtsbeharing is anders dan het hoofdhaar en kan zelfs een andere kleur hebben. De haarzakjes in het gezicht zijn minder goed ontwikkeld dan die op het hoofd. Ook zijn er minder talgkliertjes aanwezig. Een baard vraagt om die reden meer verzorging dan het hoofdhaar. Vanwege de meer onregelmatige groei van de baard zal het niet alle mannen lukken om een volle baard te ontwikkelen. Een Van Dyke is dan een mooi alternatief.
De betekenis van de baard
Gedurende de geschiedenis zijn er perioden geweest dat vrijwel iedere man een baard droeg, in bepaalde culturen is dat nog steeds het geval. Terwijl in de Romeinse tijd het dragen van een baard (en lang haar) als een barbaars verschijnsel werd gezien, veranderde die opvatting in de eeuwen daarna. Een baard staat vaak voor volwassenheid, mannelijkheid en stoerheid. Een grijze baard bij senioren wordt daarnaast nog als teken van wijsheid gezien. Hierbij is het uiteraard wel van belang dat een baard er verzorgd uitziet ongeacht de stijl die je kiest. Een onverzorgde baard geeft een indruk van een onverzorgd persoon. Ook als je bewust kiest voor een scruffy baard, hoort verzorging daarbij. Een Van Dyke moet er altijd tot in de puntjes verzorgd uitzien.
De acceptatie van de baard in de 21ste eeuw
Inmiddels zijn baarden weer een veel voorkomend gegeven in het straatbeeld. Dat is in de vorige eeuw een tijdje anders geweest. Een baard werd in die periode vaak als onhygiënisch gezien en niet aantrekkelijk voor het andere geslacht. Vooral jongeren hebben dat taboe doorbroken en kiezen steeds vaker voor een baard. Het is best opvallend dat er toch nog iets achtergebleven is van de vooroordelen in de 20ste eeuw. In een onlangs gehouden enquête gaf een grote meerderheid van de jongeren aan de baard te willen afscheren voor een sollicitatiegesprek. Dat stond haaks op de mening van Human Resource medewerkers. Die kozen op basis van foto’s juist vaker voor een baarddrager, omdat deze een meer volwassen en ervaren indruk maakten. Met de acceptatie van de baard zit het inmiddels dus wel goed.
De problemen bij het starten met een baard
Vaak haken mannen die een baard willen beginnen al binnen een paar weken af. De voornaamste redenen hiervoor zijn:
- minder complimenteuze opmerkingen over het uiterlijk
- irritatie van de gezichtshuid
- onregelmatige baard en kale plekken
- gespleten haarpunten
- onhygiënisch gevoel
Een baard in een verzorgde staat krijgen, kost tijd en moeite. In het algemeen lossen dergelijke problemen zich vanzelf op met een goede verzorging en een dosis geduld. Een Van Dyke kan je beginnen vanuit een glad geschoren gezicht maar ook vanuit een bestaande baard. Een kwestie van overwegen voordat jij je baard compleet afscheert.
Baardjeuk, wat doe je eraan?
Vooral in de beginperiode kun je ook last hebben van baardjeuk. Dit is een probleem waar veel mannen die hun baard willen laten staan, tegenaan lopen. Zoals je hierboven kunt lezen, is het soms ook een reden om de baard dan maar weer af te scheren. Het is echter wel zo dat je baardjeuk vaak op kunt lossen. Baardjeuk ontstaat doorgaans door een te droge huid. Baardharen zijn hard en irriteren de huid. Door je huid goed te voeden en te hydrateren, kun je dit oplossen. Je huid zal sterker worden en beter opgewassen zijn tegen de hardere baardharen. Met behulp van een baardolie kun je de huid hydrateren. Let er bij het aanbrengen van baardolie dus op dat je dit niet alleen op de baard zelf aanbrengt, maar echt inmasseert tot op de huid.
Kiezen voor een Van Dyke baard
Een Van Dyke vraagt minder van je baardgroei dan bijvoorbeeld een corporate baard. Een Van Dyke moet je wel veel zorg geven en tot in de perfectie verzorgen. Het is ook een baard waarbij je wax gebruikt, om de vorm overdag te bewaren. Een spitse snor en een spits baardje hebben nu eenmaal vaak wat extra hulp nodig. Een Van Dyke begin je niet als je een hekel aan scheren hebt of een gevoelige huid. Om de rest van het gezicht glad geschoren te houden, moet je wellicht soms twee keer op een dag met het scheermes of scheerapparaat aan de slag. Maar dat heb je vast wel over voor die bijzondere afspraak ‘s avonds. En bij een Van Dyke is een tikje ijdelheid bij de drager ervan nooit ver weg.
Een van Dyke baard laten groeien
In tegenstelling tot de meeste andere baarden kan je een Van Dyke ook beginnen vanuit een volle baard. In geval trim je eerst dat gedeelte van de baard kort totdat de contouren ontstaan van het gewenste Van Dyke model. Daarna scheer je de rest van het gezicht glad. Let hierbij goed op dat je de lijnen scherp houdt en zowel de snor als de baard puntig moet blijven. Als je begint vanuit een glad gezicht volg je het stappenplan.
1. Gewoon laten groeien
Een van Dyke beginnen betekent wel extra aandacht voor je baard vanaf dag 1. Een baardhaar groeit ongeveer 1 1/2 centimeter per maand. Een Van Dyke hoeft niet lang te zijn, dus na een paar weken moet deze zich al duidelijk aftekenen. In die periode scheer je met regelmaat de rest van je gezicht en doe je dat met aandacht zodat je de Van Dyke goed laat uitkomen.
2. Bepaal de lengte
Na een paar weken de Van Dyke te laten groeien, is het tijd om te bepalen hoe lang die moet worden. Ook de lengte en breedte van de snor moet je beoordelen. Het sikje bij deze baard is nooit erg lang, maar er bestaan meerdere modellen van ongeveer 1 tot en met 4 centimeter. Voor de snor kan je ook kiezen van smal tot een forser model. Denk daarbij er altijd wel aan dat de punten spits horen te zijn.
3. Tijd om te gaan trimmen
Als de Van Dyke de gewenste lengte heeft bereikt, moet je nog een weekje wachten voor de eerste trimbeurt. Deze baard moet er iedere dag goed uitzien, maar dat is uiteraard een minder uitgebreide klus dan een volle baard.
Voordat je gaat trimmen
Baardharen zijn extra kwetsbaar als deze nat zijn. Als jij je Van Dyke gaat trimmen zorg dan dat deze droog is. Voor de gezichtshuid is het een goed idee dat de poriën open zijn als jij gaat trimmen. Op deze manier masseer je de huid op de beste manier. Een kapper doet dit door je gezicht even met een warme handdoek te bewerken voordat hij aan de slag gaat met je baard. Dat kan je thuis ook doen. Ook moet je even voor het feitelijke trimmen je baard en snor kammen of borstelen. Klitten zorgen voor grote problemen voor iedere trimmer,
Hoe een Van Dyke baard trimmen?
Gemiddeld geef je een verzorgde baard iedere twee weken een trimbeurt. Bij de Van Dyke is iedere week ook een goede keuze om deze optimaal in model te houden. Het risico bij een Van Dyke is dubbel. Omdat jij je iedere dag scheert, kan het voorkomen dat je daarbij ook de snor of baard raakt. Ook bij het trimmen zal je in het begin zeker wel eens een foutje maken. Ervaring is ook hier een groot voordeel. Wil je weten hoe een professional het aanpakt, ga dan eens naar een gespecialiseerde kapper toe.
1. Scherpe lijnen
Bij een van Dyke is het scheren de manier om scherpe lijnen te bereiken. Neem hiervoor dan ook de tijd en zorg voor een goede spiegel. Menig Van Dyke baard moest opnieuw worden opgezet door een mislukte scheerbeurt. Of je nu een mes of een apparaat gebruikt, wees voorzichtig in de buurt van je baard en snor. Het is een kwestie van wennen en een zekere hand.
2. De juiste instelling
Na een trimbeurt ziet je baard er altijd weer verzorgd uit als je dat op de goede manier aanpakt. Bij een Van Dyke die je eenmaal per week trimt, hoeft de trimdiepte nooit groot te zijn. Bij regelmatig trimmen, kun je de instelling gelijk laten. Begin altijd voorzichtig, zodat je kunt zien dat het resultaat is zoals jij het bedoelt. Trimmen van een Van Dyke hoeft niet veel tijd te kosten.
3. Werk voorzichtig en met aandacht
Als je de baard een aantal keren hebt getrimd, is het steeds eenvoudiger en kost het minder moeite. Zorg er wel voor dat je niet te zelfverzekerd aan de slag gaat. Een trimmer kan je baard verknoeien als jij niet voorzichtig bent en aandacht bij de klus houdt. Probeer met een trimmer niet alles te doen bij een Van Dyke. Tenslotte kan je ook met stylen de puntjes op de I zetten.
De beste trimmer voor je Van Dyke
Bij een Van Dyke gaat het om kwaliteit en niet om kwantiteit met betrekking tot de baard. De juiste trimmer is er dan ook eentje waar precisie op de eerste plaats komt. Je hebt voor een Van Dyke geen grote hoeveelheid hulpstukken bij de trimmer nodig om je baard bij te werken. Het belangrijkste werk doe je immers met scheren. Een trimmer voor een Van Dyke ligt goed in de hand, heeft voldoende instellingen wat trimdiepte betreft en werkt precies. Ga niet over één nacht ijs maar oriënteer je goed aan de hand van ervaringen. Het aantal mannen dat voor een Van Dyke kiest in niet bijzonder groot, maar met een beetje moeite vind je vast een groep trotse baarddragers.
Gebruik een trimmer voor je baard ook alleen daarvoor. Uit oogpunt van hygiëne werk je eventueel ander lichaamshaar bij met een specifiek daarvoor bedoeld apparaatje.
Het verzorgen van een Van Dyke
Wil je een verzorgde baard die glanst van gezondheid, dan is regelmatige verzorging een echte must. Als je vaste tijden kiest en het zorgvuldig doet merk je gewoon het verschil.
1. Dagelijks kammen of borstelen
Bij een Van Dyke is een dagelijkse scheerbeurt ook noodzakelijk. Het is dan een goede gewoonte om ook even aandacht te besteden aan je snor en sikje. Een kleine baardkam of een baardborsteltje is genoeg om de Van Dyke weer op orde te brengen. Het zorgt tevens voor een massage van het gezicht. Kijk na het eten of voordat je een afspraak hebt altijd even of je baard er verzorgd uitziet.
2. Wassen van de baard
Twee keer per week wassen met een speciale baardshampoo zorgt dat je baard schoon blijft en er verzorgd uitziet. Baardharen hebben meer vochtinbrengende bestanddelen nodig dan hoofdhaar. Gebruik daarom nooit een willekeurige shampoo voor je baard. Als je de juiste shampoo gebruikt, blijven baard en snor mooi en worden ze niet te droog. Merk je dat je baard te droog wordt, kies dan een herstellende baardshampoo om het probleem aan te pakken.
3. Baardolie en wax
De baardolie is meer bestemd voor je gezichtshuid dan voor je baardharen. Kijk op de gebruiksaanwijzing hoe vaak je de baardolie dient te gebruiken. Let op dat de baardolie vaak ook een lekker geurtje heeft. Dat is uiteraard geen probleem, maar als je ook een aftershave hebt gebruikt kunnen beide geuren elkaar in de weg gaan zitten. Een neutrale baardolie heeft dan de voorkeur.
Het waxen van een Van Dyke doe je om deze zo lang mogelijk de gewenste vorm te laten behouden. Baard-wax wordt een beetje harder dan een balsem en is specifiek geschikt voor een sikje. Met een borsteltje of kam verwijder je de wax weer indien nodig.
Lees ook: Hoe maak je zelf baardwax (doe-het-zelf met recepten)
Baardshampoo
Baardharen zijn nu eenmaal gevoeliger dan hoofdharen en dat merk je als je de verkeerde shampoo gebruikt. Een baardhaar droogt snel uit bij onvoldoende verzorging en dat zie je aan de baard. Een onverzorgde Van Dyke geeft een zeer tegenstrijdig beeld. Tenslotte is ijdelheid je niet helemaal vreemd, dus waarom zit je baard dan niet goed? Een baardshampoo bevat geen of weinig chemische middelen en is zacht voor je baard. Vooral natuurlijke ingrediënten die vochtinbrengend zijn, horen op het etiket te staan. Probeer een aantal shampoos totdat jij de juiste hebt gevonden voor jouw baard. Dat is altijd een zeer persoonlijke keuze.
Baardolie
Je gezichtshuid verdient ook een goede verzorging. Daar zorg je voor met een goede aftershave en een baardbalsem voor de glad geschoren gedeelten. Misschien gebruik je ook nog een vochtinbrengende crème. Ook de huid onder de baard heeft vochtinbrengende baardolie nodig om gezond te blijven. Dat zorgt voor een betere werking van de haarzakjes en daardoor een mooiere baard en snor. Een baardolie is meestal een combinatie van diverse plantaardige oliën. Denk daarbij aan kokos, olijf of jojoba. Hennepolie wordt steeds populairder in baardolie vanwege de goede eigenschappen voor huid en lijf die daaraan worden toegeschreven. Let even op de geur van de baardolie. Bij gebruik van aftershave kan je beter een neutrale geur kiezen.
Wax of balsem
Beide producten zijn bedoeld om je baard in vorm te krijgen en te houden. Voor een Van Dyke is baardwax wellicht de juiste keuze. Maar dat ligt ook aan de volheid van de sik en de snor. Met wax kan je de spitsheid van de snorpunten en de sik extra benadrukken. Ervaringen van gebruikers zijn hierbij een goede aanwijzing voor een geschikt product. Ook hier is het verstandig om te kiezen voor een neutrale geur.
Een vollere snor of sik realiseren
Helpt regelmatig knippen of trimmen om een vollere Van Dyke te krijgen? Daarvoor is geen enkel wetenschappelijk bewijs gevonden hoewel het een oude volkswijsheid is. Wellicht heeft het er mee te maken dat wie extra aandacht aan het haar besteedt daar ook voor beloond wordt met een vollere haardos. De snelheid waarmee je haar groeit is genetisch bepaald en daar verander je niets aan. Bij de een groeit het sneller en dichter dan bij de ander. Maar de conditie van de haarzakjes in je gezicht is zeer bepalend voor het uiterlijk van je baard. Verzorg je baard en huid zo goed mogelijk en daar pluk je de vruchten van.
Het stylen van een Van Dyke
Als je een Van Dyke hebt, is stylen de gewoonste zaak van de wereld. Een klein kammetje en een scherp baardschaar horen er gewoon bij. Het is de bedoeling zowel de snor als het sikje in perfecte conditie te krijgen. Met alleen trimmen lukt je dat niet, omdat haren vaak een verschillende groeisnelheid hebben. Als je dagelijks je snor en baard kamt of borstelt, hou dan ook het schaartje paraat en knip de haren op de gewenste lengte. Daarvoor is een goede spiegel (eventueel met vergroting) en het juiste licht belangrijk. Ga niet stylen als je haast hebt, dat levert meestal meer problemen op dan dat je deze oplost. Een goede tijd om te stylen is ook na de wekelijkse trimbeurt. Dan zie je er daarna weer op je best uit.
Is een Van Dyke baard aantrekkelijk?
Laten we duidelijk zijn. Als je voor een Van Dyke kiest, is enige ijdelheid je niet vreemd. Misschien is het woord zelfverzekerd beter op zijn plaats hier. Een Van Dyke is bedoeld om indruk te maken, zowel zakelijk als privé. Een goed verzorgde Van Dyke laat zien dat jij best in het middelpunt van de belangstelling durft te staan en weet dat men je aantrekkelijk zal vinden.
Bij welke gezichtsvorm hoort een Van Dyke?
Vanwege de sik is een Van Dyke niet de beste keuze als je een lang gezicht hebt of een puntige kin. In dat geval kan je beter kiezen voor een volle baard, omdat deze er voor zorgt dat de gezichtsvorm meer wordt gecamoufleerd. Voor andere gezichtsvormen is de Van Dyke meer geschikt. Als je beschikt over een paar stevige kaken geeft een Van Dyke meer karakter aan je gezicht. Een hartvormig gezicht lijkt meer intellectueel en mannelijker door deze baardstijl. Wist je overigens dat met een ovaal gezicht iedere baardstijl goed staat?
Bekende Van Dyke baarden
Karel I en de hofhouding
In de 17e eeuw moest je waarschijnlijk wel van adel zijn om een verzorgde Van Dyke te kunnen laten zien. Het is waarschijnlijk ook om die reden dat een Van Dyke ook altijd iets elitairs heeft behouden dat duidelijk maakt dat de drager zelfvertrouwen heeft en dat durft te laten zien. Als je inspiratie wilt voor jouw Van Dyke is het beslist een goed idee om eens wat portretten te bekijken die door Antoon van Dyck zijn geschilderd. Je ziet dan voorbeelden van hoe goed een dergelijke baardstijl kan staan, maar ook dat sommige edellieden beter voor iets anders hadden kunnen kiezen.
Musketiers
Er zijn weinige historische figuren die zo tot de verbeelding spreken als musketiers. Dat geldt voor vrouwen en mannen. Eigenlijk speelden ze nauwelijks een rol van belang en zijn ze alleen in de herinnering gebleven door avonturenromans. De Van Dyke wordt echter ook wel eens de musketeer genoemd. In hoeverre deze soldaten inderdaad vooral een Van Dyke baard kozen is onbekend. In de films is het in ieder geval een duidelijk kenmerk van uiterlijk vertoon.
Johnny Depp
Het valt niet te ontkennen dat het imago van Johnny Depp de laatste jaren wat deukjes heeft opgelopen. Zijn relatie bleek beslist minder harmonisch dan wellicht was verwacht. Maar de Van Dyke van de piraat Jack Sparrow zal niet snel vergeten worden. En voor de duidelijkheid: Johnny Depp droeg daarna ook regelmatig in privé een Van Dyke. Het is beslist geen vergissing dat veel vrouwen dat bijzonder aantrekkelijk vinden.
Leonardo DiCaprio
Hoeveel baardstijlen heeft deze topacteur al geprobeerd? Waarschijnlijk evenveel als het aantal jonge modellen die hij tot vriendin heeft gemaakt. Leonardo koos voor een Van Dyke waarbij het baardje maximaal 1 centimeter was en de snor-punten de baard bijna raakten. Een meer slordige stijl die je wel moet durven dragen. Bij DiCaprio stond het erg goed en dat maakt duidelijk dat ook in deze baardstijl veel mogelijk is.
Wereldbaarddag
Als je een baarddrager bent, kun je vast 4 september in je agenda zetten. Ook de baard heeft nu een eigen dag. Wat er precies dient te gebeuren op die dag is minder duidelijk. Blijkbaar gaat het om stoere dingen als bier drinken of een BBQ organiseren. In ieder geval is het de dag waarop baarden bewonderend worden bekeken en dat baarddragers het respect krijgen dat zij verdienen, vanwege de inspanning die ze hebben getroost. Uiteraard mag je ook gewoon een dag relaxen en hopen dat ook op deze dag cadeautjes erbij zullen gaan horen. Hoe de dag is ontstaan is niet bekend, wellicht dat de toename in het aantal baarddragers aanleiding is geweest.